Vốn FDI là gì? Giải pháp thu hút vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam

Hiện nay, khi mà nền kinh tế đang ngày càng phát triển, hội nhập sâu vào nền kinh tế thế giới thì nguồn vốn đầu tư nước ngoài hay còn gọi là FDI lại càng có vai trò quan trọng, thúc đẩy nền kinh tế đất nước. Vậy, bạn đã thực sự hiểu khái niệm vốn FDI là gì? Thực trạng và giải pháp thu hút vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam? Tất cả những thắc mắc đó sẽ được chúng tôi giải đáp ngay ở bài viết dưới đây. Cùng tìm hiểu nhé!

Vốn FDI là gì?

Khái niệm FDI

FDI là từ viết tắt của cụm từ Foreign Direct Investment có nghĩa là đầu tư trực tiếp nước ngoài (hay vốn đầu tư nước ngoài). Vốn FDI là nguồn vốn mà các cá nhân, tổ chức của quốc gia này đầu tư vào các hoạt động sản xuất, kinh doanh trên lãnh thổ của quốc gia khác nhằm mục đích sản sinh lời hoặc các lợi ích khác cho nhà đầu tư.

Vốn FDI là gì?

Nếu như đầu tư gián tiếp (portfolio investment) chỉ đơn giản bỏ tiền vào tài sản ở một quốc gia khác thì với FDI, các công ty nước ngoài tham gia trực tiếp vào hoạt động hàng ngày ở quốc gia khác. Điều này có nghĩa là họ không chỉ mang theo tiền mà còn cả kiến ​​thức, kỹ năng và công nghệ.

Vốn FDI có đặc điểm gì?

• Mang lại lợi nhuận cho nhà đầu tư
• Tỷ lệ vốn quyết định tỷ lệ phân chia quyền lợi và nghĩa vụ của các nhà đầu tư
• Thu nhập của chủ đầu tư phụ thuộc vào kết quả sản xuất kinh doanh
• FDI là sự kết hợp giữa quyền sở hữu và quyền quản lý nguồn vốn đã góp
• FDI có kèm theo chuyển giao công nghệ và dây chuyền sản xuất

Xem thêm:

List đề tài luận văn thạc sĩ quản lý kinh tế đạt điểm cao

Cách làm một bài luận văn thạc sĩ kinh tế từ A - Z

Các hình thức FDI tại Việt Nam

Ở Việt Nam, nguồn vốn FDI thường tồn tại dưới các hình thức sau:

1. Doanh nghiệp liên doanh

Dưới hình thức này, các tổ chức liên doanh với nước ngoài được hình thành thông qua sự đóng góp của các bên về vốn, lao động, máy móc kỹ thuật…. đồng thời cùng quản lý và chịu trách nhiệm về kết quả kinh doanh của công ty.

2. Doanh nghiệp 100 % vốn nước ngoài

Doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài được hình thành dựa trên mục đích và nhu cầu của chủ đầu tư và nước sở tại, là thực thể kinh doanh có tư cách pháp nhân, được hoạt động sản xuất kinh doanh dưới sự quản lý của nhà đầu tư nước ngoài nhưng vẫn phải chịu ảnh hưởng của điều kiện kinh doanh nước sở tại bao gồm kinh tế, chính trị, văn hóa….

3. Đầu tư theo hình thức BOT

BOT có nghĩa là xây dựng- vận hành- chuyển giao.

BOT là hình thức liên kết giữa nhà đầu tư nước ngoài với cơ quan có thẩm quyền của nước sở tại nhằm đầu tư xây dựng công trình kết cấu hạ tầng, xây dựng trong một khoảng thời gian nhất định đủ để nhà đầu tư thu hồi vốn và có lợi nhuận hợp lý, sau đó chuyển giao không bồi hoàn toàn bộ công trình cho nước sở tại.

4. Đầu tư theo hình thức BTO

BTO có nghĩa là Xây dựng- chuyển giao- vận hành.

Theo hình thức BTO này, nhà đầu tư sẽ ký kết với cơ quan nhà nước có thẩm quyền nhằm xây dựng cơ sở kết cấu hạ tầng nào đó. Sau khi xây dựng xong nhà đầu tư nước ngoài chuyển giao toàn bộ công trình đó cho nhà nước sở tại. Tuy nhiên, nước sở tại cũng sẽ dành cho nhà đầu tư một khoảng thời gian nhất định đủ để thu hồi vốn đầu tư và có lợi nhuận hợp lý.

5. Đầu tư theo hình thức BT

BT có nghĩa là xây dựng – chuyển giao.

BT là hình thức hợp đồng ký kết giữa cơ quan nhà nước có thẩm quyền với nhà đầu tư nước ngoài để xây dựng kết cấu hạ tầng xây dựng. Sau khi xây xong nhà đầu tư nước ngoài chuyển giao toàn bộ công trình đó cho nước sở tại. Đồng thời nhận được cơ hội để thực hiện các dự án khác để thu hồi lại vốn đầu tư và đem về lợi nhuận hợp lý.

6. Mua lại và sáp nhập

Mua lại là hình thức công ty nước ngoài mua lại một doanh nghiệp trong nước đang hoạt động

Sáp nhập doanh nghiệp là hình thức một hoặc một số doanh nghiệp chuyển toàn bộ tài sản, quyền, nghĩa vụ và lợi ích hợp pháp của mình sang một doanh nghiệp khác, đồng thời chấm dứt sự tồn tại của doanh nghiệp bị sáp nhập.

Ngoài ra còn có đầu tư FDI theo hình thức công ty mẹ - công ty con, công ty cổ phần, công ty hợp danh.

Các nhân tố ảnh hưởng đến thu hút vốn FDI là gì?

Nhân tố ảnh hưởng đến thu hút vốn FDI là gì?

Có rất nhiều nhân tố ảnh hưởng đến vốn đầu tư nước ngoài, được chia thành 4 nhóm chính:

• Điều kiện tự nhiên: Vị trí địa lý, khí hậu, nguồn tài nguyên, điều kiện thiên nhiên… là một trong những yếu tố quan trọng tạo nên lợi thế thu hút vốn FDI của một quốc gia. Việt Nam may mắn là một quốc gia sở hữu vị trí địa lý thuận lợi để phát triển ngành du lịch, dịch vụ du lịch, kinh tế biển, giao thông vận tải quốc tế.
• Điều kiện kinh tế: Trong điều kiện kinh tế, các yếu tố chính quyết định đến cơ hội cũng như thách thức đối với các hoạt động đầu tư trực tiếp nước ngoài kể đến như: Xu thế phát triển của nền kinh tế Thế giới, lãi suất, tỷ giá hối đoái, tiền lương và thu nhập, nguồn nhân lực chất lượng và đặc điểm văn hóa - xã hội tương đồng với doanh nghiệp đầu tư.
• Điều kiện chính trị - xã hội: Đầu tư trực tiếp nước ngoài luôn tồn tại những rủi ro nhất định. Chính vì thế, các nhà đầu tư thường sẽ chọn một quốc gia có tình hình chính trị ổn định để chắc chắn rằng họ sẽ được đảm bảo an toàn về đầu tư, sự hợp pháp và quyền sở hữu lâu dài của mình. Mức độ ổn định chính trị - xã hội của một quốc gia thường được đánh giá dựa trên các yếu tố như: xung đột với nước ngoài, mất ổn định trong nước, khuynh hướng kinh tế và xu thế chính trị
• Sự phát triển của giao thông và cơ sở hạ tầng: Sự phát triển của giao thông và cơ sở hạ tầng của quốc gia nói chung và của các vùng kinh tế nói riêng luôn là điều kiện vật chất hàng đầu có ảnh hưởng lớn đến quyết định đầu tư. Một tổng thể hạ tầng & giao thông phát triển cần đồng bộ của cả cơ sở vật chất kỹ thuật và cơ sở hạ tầng xã hội.

Thực trạng thu hút vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam

Những năm gần đây, nguồn vốn FDI đổ vào Việt Nam ngày càng tăng. Cụ thể, năm 2017, tổng vốn FDI đầu tư vào Việt Nam là 35,88 tỷ; năm 2018 là 35,46 tỷ.

Đặc biệt, năm 2019 vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào Việt Nam bao gồm vốn đăng ký cấp mới, tăng thêm và vốn góp mua cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài đạt 38 tỷ USD, tăng 7,2% so với cùng kỳ năm 2018.Trong đó, giải ngân vốn đạt 20, 38 tỷ USD. Đây cũng là con số cao nhất trong vòng 10 năm gần đây.

Theo lĩnh vực, vốn FDI đầu tư nhiều nhất vào lĩnh vực công nghiệp chế biến, chế tạo với tổng số vốn 24,56 tỷ USD, chiếm 64,6% tổng vốn đầu tư đăng ký. Tiếp theo là lĩnh vực kinh doanh bất động sản với tổng vốn đầu tư 3,88 tỷ USD, chiếm 10,2% tổng vốn đầu tư đăng ký. Sau đó là các lĩnh vực bán buôn bán lẻ, hoạt động chuyên môn khoa học - công nghệ…

Bảng FDI 10 tháng qua các năm của Việt Nam

Nguồn vốn FDI thu hút vào Việt Nam nhiều như vậy nhưng vẫn còn nhiều hạn chế đó là tỷ trọng vốn FDI vào lĩnh vực nông nghiệp vẫn còn thấp trong khi chính sách ưu đãi cao.

Bên cạnh đó, hiệu quả thu hút vốn đầu tư giữa các vùng miền cũng có sự phân biệt. Các vùng kém phát triển còn gặp nhiều khó khăn trong thu hút đầu tư do những hạn chế về vị trí địa lý, kết cấu hạ tầng và chất lượng nguồn nhân lực…

Giải pháp thu hút vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam

Hoàn thiện hệ thống pháp luật về đầu tư nước ngoài

Để nâng cao hiệu quả thu hút vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam thì việc đầu tiên là phải hoàn thiện hệ thống pháp luật về đầu tư nước ngoài. Hệ thống pháp luật bao gồm hoàn thiện pháp luật về Thuế giá trị gia tăng, Thuế thu nhập doanh nghiệp, các ưu đãi về thuế lợi tức, hoàn thuế, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp chuyển lợi nhuận về nước…

Tuy nhiên, ngoài việc cung cấp hệ thống pháp luật tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp nước ngoài đầu tư vào Việt Nam thì nhà nước cũng cần có những luật định xử lý nghiệm hành vi trốn thuế, nợ thuế.

Cải cách hành chính nhà nước

Nhà nước cần tiếp tục cải cách hành chính nhà nước đặc biệt là bộ phận một cửa nhằm giải quyết kịp thời những vướng mắc trong vấn đề đầu tư; đơn giản hóa quy trình, thủ tục cấp phép đầu tư, đảm bảo sự thống nhất từ trung ương đến địa phương…

Nâng cấp hệ thống cơ sở hạ tầng

Nhằm thu hút đầu tư nước ngoài FDI, Việt Nam cần tập trung các nguồn lực đầu tư nâng cấp, cải tạo cơ sở hạ tầng, giao thông…tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư khi hoạt động kinh doanh tại Việt Nam.

Đầu tư phát triển nguồn nhân lực

Nhà nước cần tổ chức bồi dưỡng, nâng cao trình độ nguồn lao động làm công tác hợp tác đầu tư với nước ngoài, đáp ứng nhu cầu của đất nước.

Nhà nước cũng cần có kế hoạch đào tạo thường xuyên, liên tục cán bộ làm việc trong bộ phận đối ngoại, quản lý đầu tư nước ngoài…

Trên đây là những thông tin cần thiết về định nghĩa "Vốn FDI là gì" cũng như thực trạng và giải pháp thu hút vốn đầu tư nước ngoài rồi phải không nào? Hy vọng rằng, bài viết sẽ là kho tư liệu hữu ích trong công việc cũng như học tập của bạn.