Nhãn hiệu là gì? Phân biệt nhãn hiệu và thương hiệu

Nhãn hiệu được coi là một tài sản có giá trị đối với mọi doanh nghiệp. Một nhãn hiệu mạnh sẽ giúp người tiêu dùng có thể dễ dàng phân biệt với các sản phẩm cạnh tranh khác trên thị trường và mang lại cho doanh nghiệp nhiều lợi ích thiết thực. Để hiểu rõ hơn về nội dung khái niệm nhãn hiệu là gì, bạn đọc nhất định đừng bỏ lỡ bài viết dưới đây nhé!

Nhãn hiệu là gì?

Có thể nói, lịch sử của nhãn hiệu (Tiếng Anh: Trademark) đã có từ nhiều thế kỷ trước. Gần như không thể xác định chính xác nhãn hiệu đầu tiên ra đời khi nào, nhưng một trong những ví dụ sớm nhất được biết đến có từ 5000 năm trước Công nguyên. Vào thời đại này, mọi người ở Trung Quốc đã làm đồ gốm có tên của hoàng đế Trung Hoa cầm quyền. Trên đồ gốm cũng giới thiệu vị trí nơi đồ gốm được tạo ra, cùng với tên của người đã sản xuất ra chúng. Các ví dụ ban đầu về  nhãn hiệu thường gắn liền với danh tính của chủ sở hữu hoặc nhà sản xuất hàng hóa cụ thể. Mặc dù một số nhãn hiệu trước đó có niên đại từ 5000 năm trước Công nguyên, nhưng các nhãn hiệu có thể nhận dạng khác với cách nhãn hiệu được định nghĩa ngày nay. Vậy nhãn hiệu là gì? Dưới đây sẽ là một số định nghĩa về nhãn hiệu:

Theo Hiệp hội Nhãn hiệu Quốc tế (INTA) nhãn hiệu đã đăng ký là bất kỳ từ, tên, biểu tượng hoặc hình vẽ để xác định và phân biệt nguồn gốc của hàng hóa hoặc dịch vụ của một công ty nhất định với hàng hóa hoặc dịch vụ của những người khác hoặc đối thủ cạnh tranh.

Theo Burshtein, Lynn M (2005) Nhãn hiệu là tên, biểu tượng hoặc thiết kế logo, hoặc sự kết hợp của bất kỳ hoặc tất cả những thứ này, được sử dụng để xác định và phân biệt hàng hóa và dịch vụ của một người hoặc doanh nghiệp khác.

Đề cập trong “Chiến lược quản lý nhãn hiệu” nhãn hiệu cũng được định nghĩa là tên, thuật ngữ, ký hiệu, biểu tượng hoặc kiểu dáng hoặc kết hợp các yếu tố để xác định hàng hóa và dịch vụ của người bán và phân biệt chúng với các đối thủ cạnh tranh trên thị trường. Nhãn hiệu được đăng ký độc quyền kinh doanh của một sản phẩm hay một nhóm sản phẩm của doanh nghiệp.

Nói tóm lại, nhãn hiệu là một thuật ngữ đề cập đến từ, cụm từ, phù hiệu hoặc biểu tượng… dễ nhận biết nhằm biểu thị một sản phẩm cụ thể và phân biệt về mặt pháp lý với tất cả các sản phẩm thuộc về một công ty cụ thể với các sản phẩm khác cùng loại và thừa nhận quyền sở hữu nhãn hiệu của công ty đó. Mục đích chính của nhãn hiệu là sự bảo vệ pháp lý mà nó cung cấp cho một công ty, do đó công ty có thể khởi kiện một người sử dụng nhãn hiệu mà không được sự chấp thuận. Một nhãn hiệu có thể được sử dụng để bảo vệ hợp pháp từ ngữ, tên thương hiệu, chữ ký, cách phối màu, chuyển động, bao bì và âm thanh...

Khái niệm nhãn hiệu là gì?

Ví dụ về nhãn hiệu

Hầu hết mọi thứ đều có thể là nhãn hiệu nếu nó chỉ ra nguồn gốc của hàng hóa và dịch vụ của bạn. Nó có thể là một từ, khẩu hiệu, thiết kế hoặc sự kết hợp của những thứ này. Nó thậm chí có thể là một âm thanh, một mùi hương hoặc một màu sắc. Dưới đây là một số ví dụ về nhãn hiệu trong thực tế:

Nhãn hiệu của Google: Google® trong các ký tự tiêu chuẩn không có thiết kế hoặc cách điệu là nhãn hiệu đã đăng ký thuộc sở hữu của Google, LLC cho nhiều hàng hóa và dịch vụ. Một số trong số này là  Google Search, Google Translate, Maps… Các chữ cái trong Google có màu sắc cụ thể và theo thứ tự và kiểu phông chữ cụ thể. Những điều này tạo nên các tính năng của nhãn hiệu.

Nhãn hiệu của McDonald's: Nhãn hiệu của McDonald's được thiết kế theo hình thức biểu trưng. Biểu trưng có thể được mô tả như một thiết kế trở thành một nhãn hiệu khi được sử dụng kết hợp chặt chẽ với hàng hóa hoặc dịch vụ được bán trên thị trường. Dấu hiệu biểu trưng không cần quá cầu kỳ; nó chỉ cần phân biệt hàng hóa và dịch vụ được bán dưới nhãn hiệu với hàng hóa và dịch vụ khác. Cụ thể, nhãn hiệu McDonald's là hình cổng đôi màu vàng.

Ví dụ về nhãn hiệu

Các yếu tố của nhãn hiệu là gì?

Hình ảnh của nhãn hiệu được tạo thành từ 4 yếu tố sau:

• Chất lượng sản phẩm: Vì kinh nghiệm thỏa mãn trong sử dụng là con người cơ bản tạo nên giá trị thương hiệu nên một sản phẩm chất lượng sẽ là cơ sở để xây dựng các yếu tố khác của nhãn hiệu. Một sản phẩm mới không chắc sẽ thành công nếu nó không tốt hơn các sản phẩm đã có mặt trên thị trường bởi nó cần thời gian để xây dựng giá trị thực tế và lòng tin nơi người dùng. Bên cạnh đó, các sản phẩm đang tồn tại trên thị trường cần năng cấp thường xuyên về công nghệ và đặc tính để tránh tình trạng lạc hậu.
• Xác lập nhãn hiệu cơ bản: Đây là các yếu tố tạo nên khả năng phân biệt và đặc tính riêng biệt của nhãn hiệu. Gồm các yếu tố về marketing cơ bản như tên nhãn, hình thức bao gói, biểu tượng, bán hàng trực tiếp và xúc tiến sản phẩm, điểm bán và kênh phân phối. Các yếu tố cá biệt hóa nhãn hiệu cần đáp ứng 3 yêu cầu sau: Hỗ trợ được hoạt động sản phẩm, làm khác biệt nhãn hiệu để dễ dàng phân biệt và đóng góp vào chiến lược định vị nhãn hiệu.
• Xác lập nhãn hiệu mở rộng: Ngoài những yếu tố cơ bản tạo nên nhãn hiệu, doanh nghiệp phải có các cách thức khác để cung cấp thêm giá trị gia tăng cho khách hàng. Phần mở rộng của nhãn hiệu thường là các dịch vụ, bảo hành, hỗ trợ tài chính,..để mang lại lợi thế phân biệt với khách hàng và khó bị các đối thủ cạnh tranh sao chép. Các yếu tố phục vụ khách hàng phù thuộc vào văn hóa và cam kết của đội ngũ con người trong doanh nghiệp nên khó xây dựng và thay đổi hơn các đặc tính sản phẩm đơn giản.
• Xây dựng nhãn hiệu tiềm năng: Một nhãn hiệu được coi là tiềm năng khi giá trị tăng thêm mà nó mang lại cho khách hàng lớn đến mức khách hàng sẵn sàng mua nó ngay cả khi có sản phẩm cạnh tranh có sẵn hơn với giá rẻ hơn. Lợi ích liên quan đến tâm lý như lòng tin, kỳ vọng, sự thỏa mãn tổng thể tạo nên sự thống trị của nhãn hiệu, mang lại tỷ suất lợi nhuận cao và tạo nên lòng trung thành thương hiệu. Các đặc điểm chính của nhãn hiệu tiềm năng gồm: Sản phẩm có chất lượng, xuất hiện lần đầu tiên trên thị trường, quan điểm định vị thống nhất, truyền thông mạnh mẽ, thời gian và sự kiên định.

Nói tóm lại, để xây dựng nhãn hiệu thành công trước hết cần bắt đầu với sản phẩm có chất lượng thỏa mãn nhu cầu và mong muốn của khách hàng. Tiếp đó, cần bao bọc xung quanh sản phẩm về các yếu tổ biểu hiện sự phân biệt và tạo sự hấp dẫn so với các sản phẩm cạnh tranh.Thứ 3, cần tìm kiếm các yếu tố mở rộng cho nhãn hiệu thông qua sản phẩm và dịch vụ tăng thêm. Quá trình xây dựng nhãn hiệu chỉ bắt đầu khi người tiêu dùng sử dụng sản phẩm. Nếu doanh nghiệp phát triển nhãn hiệu một cách hợp lý sẽ thỏa mãn người mua và họ sẽ mua lặp lại. Sau khi đã xây dựng được thương hiệu, doanh nghiệp cần quan tâm đến vấn đề bảo vệ nhãn hiệu.

Các yếu tố của nhãn hiệu là gì?

Vai trò của nhãn hiệu là gì?

Hiện nay, hàng hóa trên thị trường ngày càng đa dạ và phong phú nên nhãn hiệu đóng vai trò quan trọng ảnh hưởng đến quyết định mua sắm của khách hàng và khẳng định uy tín, đẳng cấp của doanh nghiệp, cụ thể:

Nhãn hiệu đối với người tiêu dùng

Thứ nhất, nhãn hiệu mang đến cho người tiêu dùng sự nhận biết. Thông qua nhãn hiệu, người dùng biết sản phẩm đó là gì, do công ty nào sản xuất.Ví dụ, khi thấy biểu tượng chữ M cách điệu, họ sẽ nhận ra đó là sản phẩm của công ty sữa Vinamilk.

Thứ hai, nhãn hiệu có tính thực tiễn, mang lại lòng tin cho khách hàng để họ có thể yên tâm sử dụng sản phẩm.y

Thứ  ba, nhãn hiệu mang lại sự bảo đảm vì mỗi sản hiệu sẽ có uy tín riêng trong nhận thức của người tiêu dùng. Nhãn hiệu càng uy tín thì sự đảm bảo càng lớn. Uy tín được hình thành từ chất lượng sản phẩm hàng hóa, dịch vụ mà doanh nghiệp cung cấp.

Thứ tư, nhãn hiệu đem lại nhận xét tích cực. Tức là thông qua nhãn hiệu sản phẩm, khách hàng đã đưa ra các nhận xét tích cực về sản phẩm và vị thế của hãng sản xuất.

Thứ năm, nhãn hiệu giúp con người khẳng định bản thân và thể hiện cá tính. Ví dụ, hãng xe Honda đã tung ra sản phẩm @ để thể hiện sự sành điệu. Nhãn hiệu hàng hóa được coi là một thông điệp “cá tính hóa” của người dùng.

Thứ sáu, nhãn hiệu mang lại tính liên tục trong tiêu dùng, nếu khách hàng nhận thức về một nhãn hiệu tốt thì họ sẽ sử dụng thường xuyên.

Thứ bảy, nhãn hiệu mang lại cảm giác thú vị đặc biệt với các nhãn hiệu có đẳng cấp cao.

Vai trò của nhãn hiệu đối với người tiêu dùng là gì?

Nhãn hiệu đối với doanh nghiệp

Nhãn hiệu hàng hóa, sản phẩm mang đến nhiều lợi ích cho doanh nghiệp, bao gồm:

Thứ nhất, với các thương hiệu đã được đăng ký bảo hộ của pháp luật sẽ là tài sản của doanh nghiệp và được pháp luật công nhận.

Thứ hai, nhãn hiệu giúp khẳng định vị thế sản phẩm của thương hiệu. Những doanh nghiệp có đẳng cấp là những doanh nghiệp có nhãn hiệu hàng hóa mạnh và được khách hàng lựa chọn hàng đầu khi đưa ra quyết định lựa chọn sản phẩm.

Thứ ba, nhãn hiệu giúp phân đoạn thị trường. Với từng nhóm phân khúc khách hàng khác nhau, họ sẽ có lựa chọn khác nhau nhau trong việc lựa chọn nhãn hiệu hàng hóa, sản phẩm.

Thứ tư, giá trị nhãn hiệu củng cố sức cạnh tranh cho doanh nghiệp, nó tạo ra dòng tiền tăng thêm cho sản phẩm thông qua khả năng phân biệt uy tín trên thị trường. Một doanh nghiệp có nhãn hiệu mạnh sẽ được đánh giá giá trị tăng thêm trên thị trường cao hơn so với giá trị thực.

Thứ năm, doanh nghiệp có thể kinh doanh nhãn hiệu thương hiệu hay chuyển nhượng nhãn hiệu cho doanh nghiệp khác khai thác nhằm thu lợi nhuận.

Công tác bảo vệ nhãn hiệu hàng hóa

Thông qua những lợi ích của nhãn hiệu mà chúng ta đã đề cập ở trên, doanh nghiệp cần phát triển tài sản thương hiệu trong đó có nhãn hiệu. Muốn vậy, doanh nghiệp cần thực hiện các công việc sau:

• Làm tốt công tác ghi nhãn hàng hóa. Việc ghi nhãn hàng hóa với đủ các nội  dung quy định sẽ mang lại nhiều thuận lợi cho doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp giới thiệu sản phẩm mình bán và đáp ứng nhu cầu tìm hiểu của khách hàng, thúc đẩy xúc tiến thương mại. Làm tốt công tác này phù hợp với tình hình hội nhập kinh tế- thương mại thế giới hiện nay và là hàng rào kỹ thuật để bảo vệ sản xuất trong nước, chống hàng giả và thúc đẩy doanh nghiệp đổi mới công nghệ và phương thức quản lý.
• Đăng ký bảo hộ nhãn hiệu hàng hóa. Các nhãn hiệu đã được đăng ký sẽ được Nhà nước bảo hộ, điều này rất quan trọng đối với những nhãn hiệu đã nổi tiếng trên thị trường, tránh tình trạng bị các doanh nghiệp khác chiếm đoạt.
• Cập nhật thông tin, sử dụng các kênh truyền thông để quảng bá thương hiệu. Sau khi đã làm tốt công tác ghi nhãn mác hàng hóa và thực hiện đăng ký bảo hộ thì doanh nghiệp cần sử dụng các kênh truyền thông để quảng bá thương hiệu hàng hóa và đưa thương hiệu đó đến gần hơn với người tiêu dùng. Doanh nghiệp cũng cần cập nhật các thông tin thị trường để kịp thời có các chiến lược phát triển thị trường, phát triển sản phẩm và ngăn chặn việc làm giả sản phẩm.
• Đầu tư, duy trì thương hiệu trên thị trường. Trong quá trình khai thác nhãn hiệu, doanh nghiệp cần có kế hoạch đầu tư, phát triển thương hiệu và đưa chiến lược thương hiệu trở thành một trong các chiến lược dài hạn của mình. Một thương hiệu được đầu tư và phát triển lâu dài sẽ mang đến uy tín trên thị trường và tự bảo vệ mình khi có tranh chấp.

Công tác bảo vệ nhãn hiệu hàng hóa

Sự khác nhau giữa nhãn hiệu và thương hiệu là gì?

Mặc dù thương hiệu đại diện cho danh tiếng và doanh nghiệp trước mắt công chúng, nhưng nhãn hiệu bảo vệ một cách hợp pháp các khía cạnh đó của thương hiệu là duy nhất và cụ thể cho doanh nghiệp đó. Sai lầm khi sử dụng các thuật ngữ "nhãn hiệu" và "thương hiệu" thay thế cho nhau, vì chúng có những điểm khác biệt rất quan trọng. Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu sự khác nhau giữa nhãn hiệu và thương hiệu để phân biệt chúng thông qua bảng so sánh dưới đây:

Phân biệt nhãn hiệu và thương hiệu

Xem thêm: 

→ Thương hiệu là gì? Khái niệm, vai trò và các yếu tố cấu thành thương hiệu

Chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu về nhãn hiệu là gì? Các yếu tố làm nên một nhãn hiệu mạnh cho doanh nghiệp và phân biệt nhãn hiệu với thương hiệu. Nhãn hiệu là một yếu tố cấu thành nên thương hiệu nên cần được chú trọng đầu tư để có thể nhanh chóng định vị được thương hiệu trong lòng khách hàng và tăng khả năng trên thị trường.